เมื่อไม่นานมานี้ มีข่าวปลดล็อค Rapid Test หรือที่เรียกว่าชุดตรวจโควิด-19 ให้ประชาชนสามารถซื้อไปทดสอบการติดเชื้อได้เองที่บ้าน ชุดทดสอบนี้สามารถแจ้งผลการติดเชื้อได้ภายใน 30 นาที ซึ่งเร็วกว่าการทดสอบแบบ PCR ที่ใช้กันในโรงพยาบาล การปลดล็อคครั้งนี้เป็นการเพิ่มโอกาสให้ประชาชนเข้าถึงการตรวจได้มากขึ้น และถือเป็นการช่วยคัดกรองกลุ่มเสี่ยงเบื้องต้น ให้ได้รับการรักษาแบบทันถ่วงที

รู้จักกับชุดตรวจโควิด-19 หรือ Rapid Test 

ชุดตรวจโควิด-19 หรือ Rapid Test เป็นชุดสำหรับตรวจหาเชื้อไวรัสอย่างง่าย ซึ่งให้ผลการตรวจได้รวดเร็วกว่าการตรวจแบบ PCR ในโรงพยาบาล โดยชุดตรวจโควิด-19 แบบเร่งด่วนนี้ สามารถทดสอบแล้วรู้ผลได้ภายใน 10-30 นาที ต่างจากการตรวจแบบ PCR ที่ต้องรอผลราวๆ 24-48 ชั่วโมง ถือเป็นอุปกรณ์ช่วยคัดกรองเบื้องต้น ลดความแออัดบริเวณจุดตรวจ และทำให้ประชาชนทั่วไปเข้าถึงการตรวจโควิด-19 ได้ง่ายขึ้น เหมาะสำหรับคนที่อยู่ในพื้นที่เสี่ยง คนที่เป็นกลุ่มเสี่ยงเคยสัมผัสหรือใกล้ชิดผู้ติดเชื้อ หรือคนที่มีอาการน่าสงสัยว่าอาจติดเชื้อโควิด-19   

Antigen test kit
ชุดตรวจ Antibody

ชุดตรวจโควิด-19 มีด้วยกัน 2 แบบ คือ ชุดตรวจ Antigen และชุดตรวจ Antibody 

  • ชุดตรวจ Antigen เป็นชุดตรวจที่ใช้วิธีการ Swab เก็บสารคัดหลั่งบริเวณจมูก หรือลำคอ เพื่อตรวจหาโปรตีนของเชื้อไวรัสโควิด-19  
  • ชุดตรวจ Antibody เป็นชุดตรวจที่ใช้วิธีการเจาะเลือดบริเวณปลายนิ้ว หรือข้อพับแขนเพื่อหาภูมิคุ้มกันโควิด-19  

ซึ่งชุดตรวจโควิด-19 ที่ได้รับการปลดล็อคให้ประชาชนอย่างเราๆ สามารถซื้อไปตรวจได้ด้วยตัวเอง คือ ชุดตรวจ Antigen หรือ Antigen Test Kit เท่านั้น ส่วนชุดตรวจแบบ Antibody อนุญาตให้ใช้แค่ในโรงพยาบาล ต้องตรวจและวิเคราะห์ผลโดยแพทย์ หรือเจ้าหน้าที่ เพราะขั้นตอนค่อนข้างซับซ้อน และหากเจาะเลือดผิดวิธี อาจทำให้เกิดการติดเชื้ออื่นๆ ตามมาได้  

ชุดตรวจโควิด-19 ‘Antigen Test Kit’

ชุดตรวจโควิด-19 แบบ Antigen test ใช้วิธีการ Swab แบบเดียวกันกับการตรวจในโรงพยาบาล หรือจุดตรวจโควิด-19 อุปกรณ์ในเซ็ทประกอบด้วย 

  1. ตลับทดสอบสำหรับอ่านผล 
  2. ก้านสำลีสำหรับ Swab เก็บตัวอย่างสารคัดหลั่ง
  3. หลอดใส่น้ำยาสกัดเชื้อ
  4. ฝาหลอดสำหรับหยดน้ำยา  

วิธีใช้ชุดตรวจโควิด-19 ‘Antigen Test Kit’

สำหรับวิธีการใช้ชุดตรวจโควิด-19 แบบ Antigen test ขั้นแรกให้ทำการ Swab เก็บตัวอย่างสารคัดหลั่ง โดยใช้ก้านสำลีสอดเข้าไปในโพรงจมูกทั้ง 2 ข้าง (ความลึกตามที่กำหนดในคู่มือ) หมุนก้านสำลีอย่างน้อยข้างละ 5 รอบ ระหว่างนี้ห้ามสัมผัสบริเวณปลายที่เป็นหัวสำลีทั้งก่อน Swab และหลัง Swab โดยเด็ดขาด

หลังจาก Swab แล้วจะเป็นขั้นตอนของการทดสอบตัวอย่างสารคัดหลั่งที่ได้มา วิธีการคือ

  1. จุ่มก้านสำลีที่มีตัวอย่างสารคัดหลั่งลงในหลอดน้ำยาสกัดเชื้อ หมุนก้านสำลีอย่างน้อย 5 ครั้ง ระหว่างหมุนให้บีบที่หลอดน้ำยาเป็นระยะ 
  2. นำก้านสำลีออก แล้วปิดหลอดน้ำยาสกัดเชื้อด้วยฝาหลอดสำหรับหยด
  3. หยดน้ำยาลงในช่องของตลับทดสอบ (จำนวนหยดตามคู่มือระบุ) 
  4. ผลจะปรากฎเป็นแถบสีบนตลับทดสอบ โดยปกติแล้วใช้เวลาประมาณ 15-30 นาที (ไม่แนะนำให้อ่านผลก่อนครบกำหนดเวลาเพื่อป้องกันความคลาดเคลื่อน)
Antigen test kit

เมื่อครบกำหนดเวลาให้อ่านผลบนตลับทดสอบ 

  • ผลลบ (Negative) หรือไม่ติดเชื้อ : แถบสีจะปรากฎตรงตำแหน่งตัว C
  • ผลบวก (Positive) หรือติดเชื้อ : แถบสีจะปรากฎ 2 ตำแหน่ง ที่ตัว C และ T 
  • หากมีแถบสีปรากฎที่ตัว T หรือไม่มีแถบสีปรากฎเลย นั่นหมายถึงไม่สามารถแปลผลได้  

การใช้ชุดตรวจโควิด-19 แบบ Antigen test ส่วนใหญ่แล้วจะตรวจพบเชื้อหากได้รับเชื้อมาแล้วราวๆ 3-5 วัน แต่ถ้าใครที่เป็นกลุ่มเสี่ยง หรือได้มีการสัมผัสกับผู้ติดเชื้อ หากใช้ชุดตรวจโควิด-19 ในช่วง 3-5 วันแล้วไม่พบเชื้อ แนะนำให้กักตัวอยู่บ้านและตรวจซ้ำในช่วง 5-14 วัน 

ชุดตรวจโควิด-19 Antigen test kit หาซื้อได้ที่ไหน?

ชุดตรวจโควิด-19 หรือ Antigen Test Kit ราคาอยู่ที่ชุดละประมาณ 300-400 บาท สามารถหาซื้อได้ผ่านสถานพยาบาล หน่วยงานรัฐ หรือร้านขายยาที่ขายโดยเภสัชกร และต้องเป็นชุดตรวจโควิด-19 ที่ได้รับการรับรองจาก อย. เท่านั้น ซึ่งปัจจุบัน อย. เองก็ยังไม่อนุญาตให้ซื้อขายกันผ่านช่องทางออนไลน์ หากต้องการหาซื้อมาใช้ก็แนะนำว่าให้ซื้อจากแหล่งที่ไว้ใจได้ และระวังของปลอมแปลงหรือหลอกขาย อย่าลืมเช็กว่าเป็นชุดตรวจแบบ Antigen ที่ฉลากต้องระบุว่า ‘ประชาชนทั่วไปใช้ได้’ เพราะชุดตรวจแบบ Antibody ไม่สามารถใช้แทนกันได้

รายชื่อชุดตรวจโควิด-19 แบบ Antigen Test Kit 5 บริษัทที่ผ่านการรับรองจาก อย. อนุญาตให้ขายในร้านขายยา และประชาชนซื้อมาใช้เองได้

  • STANDARD Q COVID-19 Ag Home Test ผลิตโดย SD Biosensor Inc. ประเทศเกาหลีใต้ นำเข้าโดยบริษัท เอ็มพี กรุ๊ป (ประเทศไทย) จำกัด
  • SARS-CoV-2 Antigen Self Test Nasal ผลิตโดย SD Biosensor Inc. ประเทศเกาหลีใต้ นำเข้าโดยบริษัท โรช ไดแอกโนสติกส์ (ประเทศไทย) จำกัด
  • SARS-CoV-2 Antigen Test Kit (GICA) ผลิตโดย Shenzhen Kisshealth Biotechnology Co., Ltd, ประเทศจีน นำเข้าโดยบริษัท เจเนอรัลไซเอนซ์ เอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัด
  • SARS-CoV-2 Antigen Rapid Test Kit (Colloidal Gold Immunochromatography) ผลิตโดย Beijing Lepu Medical Technology Co., Ltd. ประเทศจีน นำเข้าโดย บริษัท ออสท์แลนด์ แคปปิตอล จำกัด
  • BIOSYNEX Autotest ANTIGENIQUE COVID-19 Ag ผลิตโดย BIOSYNEX SWISS SA, ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ นำเข้าโดย บริษัท ดับเบิ้ล เอส ไดแอคนอสติคส์ จำกัด
  • เช็กรายชื่อบริษัทผู้ผลิตชุดตรวจโควิด-19 อื่นๆ ที่ได้รับการรับรองจาก อย. คลิก 

คำแนะนำการใช้ชุดตรวจโควิด-19 ‘Antigen Test Kit’

Antigen test kit
  • ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่ก่อนหยิบจับอุปกรณ์ชุดทดสอบ แนะนำให้ทำความสะอาดโต๊ะหรือพื้นที่บริเวณที่จะทำการทดสอบด้วย
  • อ่านรายละเอียดในคู่มือที่แนบมากับชุดตรวจโควิด-19 ให้ละเอียดก่อนทำการทดสอบ
  • อย่าลืมตรวจดูวันหมดอายุของชุดตรวจโควิด-19 
  • ชุดตรวจโควิด-19 เป็นแบบใช้ครั้งเดียวแล้วทิ้ง ห้ามนำมาใช้ซ้ำ
  • หลังจากทดสอบแล้วให้แช่ชุดตรวจโควิด-19 ในน้ำยาฆ่าเชื้อ ทิ้งในถุงขยะติดเชื้อ (สีแดง) แล้วมัดปากถุงให้แน่นสนิท หรือถ้าไม่มีถุงขยะติดเชื้อ ให้ทิ้งอุปกรณ์ทั้งหมดในถุงซีล แล้วใส่ลงในถุงขยะหรือถุงพลาสติก มัดปากถุงให้แน่น และทำเครื่องหมายให้ชัดเจนว่าเป็นขยะติดเชื้อ
  • อ่านบทความเพิ่มเติม ใช้ผิด เสี่ยงติดเชื้อเพิ่ม! 10 ข้อต้องระวังเมื่อใช้ชุดตรวจโควิด-19 ด้วยตัวเอง

ใช้ชุดตรวจโควิด-19 แล้วผลเป็นบวกทำอย่างไร?

การตรวจด้วยชุดตรวจโควิด-19 เป็นเพียงการคัดกรองเบื้องต้นเท่านั้น เหมาะสำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงสูง มีการสัมผัสกับผู้ติดเชื้อ ซึ่งอาจรับเชื้อมาแล้วไม่แสดงอาการ หากทดสอบแล้วพบว่าผลเป็นบวก ให้แจ้งโรงพยาบาล หรือสถานพยาบาลใกล้บ้าน เพื่อเข้ารับการตรวจแบบ PCR  อีกครั้งเป็นการยืนยันผล และในระหว่างที่รอแนะนำให้แยกกักตัวจากคนอื่นๆ ในบ้าน ไม่ออกนอกบ้าน แยกของกินของใช้ สวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลา และหมั่นสังเกตอาการของตัวเองอยู่เสมอ 

ส่วนใครที่ทดสอบด้วยชุดตรวจโควิด-19 แล้วผลเป็นลบ แต่รู้ตัวว่าเป็นบุคคลที่มีความเสี่ยงสูง มีการสัมผัสกับผู้ติดเชื้อ เดินทางไปในพื้นที่เสี่ยง หรือมีอาการไม่พึงประสงค์ แนะนำให้ตรวจซ้ำในช่วง 5-14 วัน เพื่อยืนยันผล ระหว่างนี้ก็กักตัวแยกจากคนอื่นๆ และสังเกตอาการตัวเองตลอดเวลา หากเริ่มมีอาการหอบเหนื่อย หายใจติดขัด มีไข้สูงหลายวัน แนะนำให้แจ้งโรงพยาบาล หรือสถานพยาบาลใกล้บ้านเพื่อขอเข้ารับการตรวจเชื้อโควิด-19 ทันที

เมื่อสถานการณ์โควิด-19 ในประเทศยังไม่มีทีท่าว่าจะจบ เราก็ต้องดูแลตัวเองกันต่อ ช้อปชุดตรวจโควิดแบบแอนติเจน ไอเทมป้องกันโควิด-19 หน้ากากอนามัย เจลล้างมือ แผ่นแปะฆ่าเชื้อโรค หรืออุปกรณ์เฝ้าระวัง เครื่องวัดอุณหภูมิ และเครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้ว ได้เลยที่ เว็บไซต์ OfficeMate กระบวนการแพ็กและจัดส่งของเราทำภายใต้มาตรการรักษาความสะอาดแบบเต็มร้อย ให้คุณช้อปออนไลน์แบบอุ่นใจได้ตลอด 24 ชั่วโมง!!

อ่านบทความอื่นๆ เกี่ยวกับโควิด-19

ขอบคุณข้อมูลจาก กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ / bbc / โรงพยาบาลวิชัยเวช / ประชาชาติธุรกิจ