ต้านฝุ่นจากภายใน ทานอย่างไร…ให้ระบบทางเดินหายใจแข็งแรง
ระบบทางเดินหายใจ เป็นระบบในร่างกายที่สำคัญและอ่อนไหวมาก ปัจจัยต่างๆ จากภายนอก ทั้งฝุ่นละออง มลพิษทางอากาศที่กำลังมีปัญหาในเมืองใหญ่ๆ ในประเทศไทย สภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลง การทานอาหารไม่มีประโยชน์และตารางเวลาชีวิตที่วุ่นวาย รวมถึงวิธีการใช้ชีวิตที่ไม่เหมาะสมอย่างการนอนดึก เป็นส่วนสำคัญที่ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายเสียหาย แต่หลายๆ คนก็ยังคงละเลยการดูแลสุขภาพของระบบทางเดินหายใจ วันนี้ลองหันกลับมาใส่ใจระบบทางเดินหายใจของตัวเองดูบ้าง กับ 5 ชนิดอาหารที่ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและป้องกันโรคที่จะเกิดกับทางเดินหายใจของเรากันค่ะ
อาหาร…สำหรับระบบทางเดินหายใจ
สมดุลของอาหารที่เราเลือกทาน มีส่วนสำคัญในการปกป้องร่างกายจากความเสี่ยงในการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ การจะทำให้ระบบทางเดินหายใจของเราห่างไกลฝุ่นและแข็งแรง ควรเลือกทานอาหารที่มีความหลากหลายทางโภชนาการ มีวิตามิน แร่ธาตุและสรรพคุณที่ช่วยดูแลระบบทางเดินหายใจดังนี้
โปรตีน
สารอาหารกลุ่มโปรตีนมีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตของเนื้อเยื่อ และซ่อมแซมร่างกายส่วนที่ได้รับความเสียหายจากอาการติดเชื้อต่างๆ อาหารที่มีโปรตีนที่เราคุ้นเคยแต่เด็ก คือ นมวัว แต่การบริโภคนมก็มีข้อจำกัด เพราะบางคนอาจจะมีอาการแพ้นมวัว ซึ่งอาการแพ้อาหารเหล่านี้ ก่อให้เกิดการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ ส่งผลให้มีน้ำมูก เสมหะได้ หากใครมีอาการแพ้นมวัว ก็สามารถเลือกทานอาหารที่มีโปรตีนประเภทอื่นๆ ในมื้ออาหารได้ เช่น ซุปถั่ว ซุปไก่ ไข่ต้ม ปลาย่าง เป็นต้น
ผักและผลไม้
ในผักและผลไม้หลากหลายชนิดประกอบไปด้วยสารแอนตี้ออกซิแดนท์ ซึ่งทำหน้าที่สำคัญในการต่อต้านสารอนุมูลอิสระ และยังช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน รวมถึงลดผลกระทบต่อร่างกายที่อาจมาจากมลพิษอย่าง ฝุ่นละออง และสารพิษได้ การเลือกทานผักและผลไม้ที่มีสีสันแตกต่างกันในมื้ออาหาร เช่น พริกหวานสีแดง สีเหลือง มะเขือเทศ บีทรูท แครอท มะละกอ ทับทิม จะทำให้เราได้รับวิตามินและแร่ธาตุที่หลากหลายตามไปด้วย ยกตัวอย่างเช่น กีวี ส้ม มะนาว ผักใบเขียว บล็อกโคลี่อุดมไปด้วยวิตามันซี ซึ่งเป็นวิตามินที่สำคัญ ช่วยให้ระบบทางเดินหายใจแข็งแรง นอกจากนี้ยังมีแมกนีเซียมที่ช่วยทำความสะอาดทางเดินหายใจ หรือจะเป็นหอมใหญ่ ซึ่งมีฤทธิ์ในการต้านอาการอักเสบ ช่วยต่อต้านการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจได้เป็นอย่างดี เราจึงควรทานผักและผลไม้ที่หลากหลายในทุกมื้ออาหาร เพื่อต้านฝุ่นและบำรุงรักษาระบบทางเดินหายใจ
สมุนไพรและเครื่องเทศ
สมุนไพรและเครื่องเทศมีความสามารถในการต้านเชื้อแบคทีเรียและลดอาการอักเสบ รวมถึงเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและต่อต้านการติดเชื้อ อย่างสมุนไพรที่เป็นราก เช่น ขิง มีสรรพคุณในการล้างทำความสะอาดสารพิษในปอด และขมิ้น มีสรรพคุณในการต่อต้านแบคทีเรีย ใบกระเพา ใบสะระแหน่ และผักชี มีสรรพคุณในการชะล้างสารพิษ ซึ่งในอาหารไทย เราใช้สมุนไพรเหล่านี้ในหลากหลายเมนู รวมไปถึงบางชนิดสามารถนำไปทำเป็นชาดื่มได้ ดังนั้นหากเราทานบ่อยๆ ก็จะทำให้ระบบทางเดินหายใจแข็งแรงได้
ถั่ว เมล็ดพืชและน้ำมัน
สำหรับถั่ว มีสารอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายอยู่มาก อุดมไปด้วยแร่ธาตุ โอเมก้า 3 และ 6 กรดไขมัน และวิตามิน E โดยเฉพาะวิตามิน E ที่มีสรรพคุณในการซ่อมแซมเซลล์ที่เสียหายจากการติดเชื้อ นอกจากนี้น้ำมันปลา แฟล็กซีด เมล็ดเจีย และเมล็ดพืชอื่นๆ ยังเป็นอาหารที่อุดมไปด้วยคุณค่าทางโภชนาการ มีวิตามินและแร่ธาตุที่เป็นประโยชน์ต่อระบบทางเดินหายใจ
โพรไบโอติก (Probiotics)
สุขภาพของลำไส้ เป็นตัวบ่งบอกสุขภาพร่างกายในภาพรวม ดังนั้นใครมีสุภาพสำไส้ดี ย่อมมีสุขภาพร่างกายที่ดีตาม ซึ่งการจะมีสุขภาพลำไส้ที่ดี ส่วนหนึ่งมาจากการทานอาหารที่มีโพรไบโอติก ซึ่งโพรไบโอติกจะช่วยลดปริมาณแบคทีเรียที่ไม่ได้ และเพิ่มปริมาณแบคทีเรียที่เป็นประโยชน์ในลำไส้ อย่างการทานโปรตีนในน้ำนม สามารถช่วยลดอาการอักเสบ และเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน รวมไปถึงเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับระบบทางเดินหายใจอีกด้วย ควรเลือกทานโปรตันในน้ำนม ในระหว่างวันจะดีกว่าทานเวลาอื่น อาหารที่มีโพรไบโอติก ได้แก่ โยเกิร์ต น้ำผลไม้ เป็นต้น
อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง
ตามศาสตร์อายุรเวทของอินเดีย ในร่างกายมนุษย์ประกอบไปด้วย ดิน น้ำ ลม ไฟ และอากาศ ซึ่งสามารถแบ่งเป็น 3 กลุ่ม หรือที่เรียกว่า โทษะ (Doshas) นั่นคือ วาตะ (vata) ปิตตะ (pitta) และกพะ (kapha) สำหรับระบบทางเดินหายใจ มีความเชื่อมโยงกับกับวาตะและกพะ จึงต้องหลีกเลี่ยงอาหารที่ก่อให้เกิดโทษกับระบบทางเดินหายใจของเรา
- ควรหลีกเลี่ยงอาหารจำพวกอาหารแห้ง อาหารที่ผ่านกระบวนการต่างๆ หลายขั้นตอน และเหล่าของทอด เนื่องจากอาหารเหล่านี้ มีผลต่อการย่อยอาหาร การกำจัดออกจากร่างกาย และก่อให้เกิดเสมหะในระบบทางเดินหายใจได้
- หลีกเลี่ยงการทานอาหารหมักดองในช่วงเย็นและช่วงค่ำ โดยเฉพาะคนที่มีโรคประจำตัวคือโรคหอบหืด ควรเลี่ยงโปรตีนในน้ำนม รวมถึงข้าวในเวลาดังกล่าว
- แนะนำให้หลีกเลี่ยงการทานของเย็น เช่น น้ำเย็น น้ำแข็ง ไอศกรีม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงอากาศเย็น
ข้อแนะนำ สำหรับผู้มีปัญหาสุขภาพเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ
- ผู้ที่เป็นโรคหอบหืด ไม่ควรทานอาหารเย็นดึกๆ
- ควรดื่มน้ำอุ่นก่อนนอนทุกคืน
- แนะนำให้ดมน้ำมันยูคาลิปตัส
- นวดบริเวณแผ่นหลังช่วงบน ด้วยน้ำมันยูคาลิปตัสเป็นประจำ
- หากรู้สึกคัดจมูกข้างใดข้างหนึ่ง ให้เอานิ้วโป้งปิดรูปอีกข้าง แล้วค่อยๆ หายใจเข้าออกเท่าที่ทำได้ ก็จะช่วยบรรเทา
นอกจากเรื่องการทานอาหาร หรือกิจวัตรประจำวันในชีวิตแล้ว ความเครียดและสภาพอารมณ์สามารถส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย จนส่งต่อมาที่ระบบทางเดินหายใจ ทำให้ปอดทำงานหนักจนนำมาซึ่งปัญหาสุขภาพได้ ดังนั้นนอกจากการดูแลเรื่องอาหาร และการใช้ชีวิตแล้วก็ต้องรู้จักดูแลสุขภาพจิตด้วยนะคะ
แต่ถ้าหากช่วงนี้ฝุ่นหนาเกินรับมือ ทานอาหารเสริมสร้างความแข็งแรงให้ระบบทางเดินหายใจอาจไม่ทัน ยังมีตัวช่วย อย่าง ‘เครื่องฟอกอากาศ’ ที่ช่วยให้อากาศในบ้านสะอาดบริสุทธิ์ และเป็นมิตรต่อปอด รวมถึง ‘หน้ากากอนามัย’ และ ‘หน้ากาก N95’ ที่ช่วยให้คุณไม่ต้องสูดดมฝุ่นละอองขนาดเล็ก และมลพิษเข้าปอด สามารถใช้ชีวิตนอกบ้านได้สบายใจมากขึ้น สนใจสั่งซื้อเครื่องฟอกอากาศ และหน้ากากอนามัย เข้ามาช้อปออนไลน์ได้ 24 ชั่วโมงที่เว็บไซต์ OfficeMate จัดส่งฟรีถึงที่* เลยค่ะ
อ่านบทความเพิ่มเติม
ขอบคุณบทความจาก:
