ตรุษจีน New Gen : การเปลี่ยนผ่านของช่วงอายุ ที่ส่งผลให้พิธีการต่างๆ เปลี่ยนไป

แต่เดิมเทศกาลตรุษจีนถูกขับเคลื่อนโดยกลุ่มคนในช่วงอายุราว 40-54 ปี หรือเรียกว่าเป็นกลุ่มคน Gen X คนกลุ่มนี้ที่ได้รับอิทธิพลความเชื่อมาจากรุ่นบรรพบุรุษ มักเคร่งครัดกับการปฏิบัติตามธรรมเนียมมากเป็นพิเศษ คน Gen X ยังคงให้ความสำคัญกับการซื้อของไหว้ให้ครบถ้วน ขั้นตอนวิธีการต้องเป็นไปตามระเบียบแบบแผน ทุกคนต้องอยู่รวมกันแบบพร้อมหน้าพร้อมตา

แต่ปัจจุบันนี้ ซึ่งกำลังเข้าสู่ช่วงเปลี่ยนเจนเนอเรชัน กลุ่มคน Gen Y และ Gen Z (ช่วงอายุ 15-39 ปี) เริ่มเข้ามามีบทบาท และมีส่วนทำให้พิธีการไหว้ตรุษจีนถูกปรับไปจากวิธีการดั้งเดิม ไปดูกันดีกว่าค่ะว่า ตรุษจีนในยุคปัจจุบันมีอะไรที่ถูกปรับเปลี่ยนไปบ้าง

ตรุษจีนในยุค E-commerce กับการสั่งซื้อของไหว้ด้วยช่องทางออนไลน์

พฤติกรรมการซื้อของไหว้ในกลุ่มคนรุ่นเก่า จะให้ความสำคัญกับการประกอบอาหารสำหรับไหว้เจ้าด้วยตัวเอง ทั้งการเลือกซื้อวัตถุดิบ เครื่องเซ่นทั้งคาวหวาน ผลไม้ และกระดาษเงินกระดาษทอง ทุกอย่างต้องครบครันและเป็นไปตามธรรมเนียมประเพณี แต่กับคนรุ่นใหม่บางส่วนยังคงยึดเอาตามประเพณีเดิม แต่ก็มีคนรุ่นใหม่จำนวนไม่น้อยที่จัดเตรียมของไหว้โดยเน้นที่ความสะดวกเป็นหลัก

ด้วยความที่สมัยนี้ ผู้คนเริ่มอยู่กันเป็นครอบครัวขนาดย่อย บวกกับที่พักอาศัยที่อาจไม่เหมาะสำหรับการทำอาหาร และข้อจำกัดด้านเวลา พฤติกรรมการซื้อของไหว้จึงมักซื้อของไหว้ที่จัดเป็นชุดไว้แบบสำเร็จ ไปที่เดียวแต่สามารถซื้อของได้แบบครบเซ็ต รวมถึงการสั่งซื้อออนไลน์แบบจัดส่งถึงบ้าน พฤติกรรมการซื้อของไหว้ที่เปลี่ยนไปยังทำให้เราเห็นห้างสรรพสินค้า หรือร้านค้าในตลาดที่พยายามปรับตัวตามพฤติกรรมของผู้บริโภค ขายสินค้าสำหรับตรุษจีนหรือไหว้เจ้าแบบครบวงจร บางแห่งยังมีโปรโมชันลดแลกแจกแถมเพื่อดึงดูดลูกค้าอีกด้วย

ตรุษจีนยุคใหม่กับอาหารไหว้เจ้าแบบสมัยนิยม

นอกจากพฤติกรรมการซื้อของไหว้ที่เปลี่ยนไปแล้ว อาหารไหว้เจ้าก็ยังถูกปรับเปลี่ยนไปด้วย ไก่ต้มทั้งตัว ในปัจจุบันอาจถูกเปลี่ยนมาเป็นไก่ทอดหรือไก่ย่าง บางครอบครัวยังเปลี่ยนจากซาลาเปา หมั่นโถว ขนมจันอับ มาเป็นไก่ทอด KFC พิซซ่า หรือโดนัท ซึ่งเป็นการปรับเปลี่ยนไปตามยุคสมัย บางครอบครัวอาจจะยังไหว้ด้วยของไหว้แบบเดิมๆ แต่ลดปริมาณลงเหลือเท่าที่จำเป็น บางครอบครัวเลือกของไหว้เป็นอาหารที่คนในครอบครัวหรือบรรพบุรุษของตนชื่นชอบ หรือบางครอบครัวเน้นไหว้แต่ขนมกับผลไม้ เพราะไม่อยากฆ่าสัตว์ตัดชีวิต อีกอย่างที่เปลี่ยนไปคือกระดาษมงคล กระดาษเงินกระดาษทองต่างๆ ที่เพิ่มรูปแบบเป็นสินค้าไฮเทค เช่น สมาร์ทโฟน ไอแพด หรือแม้แต่บิ๊กไบค์ ที่เชื่อว่าจะช่วยอำนวยความสะดวกและทำให้บรรพบุรุษสะดวกสบายขึ้น

การเผากระดาษเงินกระดาษทองในช่วงตรุษจีนอาจส่งผลทำให้เกิดปัญหามลพิษ

การเปลี่ยนแปลงในส่วนนี้เป็นอิทธิพลจากเทคโนโลยีและวิทยาศาสตร์ แม้จะมีสินค้าไหว้เจ้าแบบไฮเทคเพิ่มมามากขึ้น เช่น ไอโฟน ไอแพด แบตเตอรี่สำรอง รองเท้าส้นสูง รองเท้าผ้าใบ เครื่องประดับ ฯลฯ แต่คนรุ่นใหม่ส่วนใหญ่ที่ตระหนักถึงปัญหามลพิษ กลับเชื่อว่าการเผาสิ่งประดิษฐ์ที่ทำจากกระดาษเหล่านี้อาจทำให้เกิดควันซึ่งเป็นสาเหตุหลักของปัญหามลพิษ และอาจส่งผลต่อปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็กที่ปกคลุมไปทั่วเมือง การเผากระดาษเงินกระดาษทอง ยังก่อให้เกิดสารโลหะหนักที่เป็นพิษ เช่น โครเมียม นิกเกิล ตะกั่ว และแมงกานีส ซึ่งส่งผลต่อสุขภาพ ทั้งโรคมะเร็งปอด โลหิตจาง ไตวาย โรคพาร์กินสัน หอบหืด ภูมิแพ้  รวมถึงกระทบกับพัฒนาการของสมองในเด็กอีกด้วย ด้วยเหตุนี้ธรรมเนียมการเผากระดาษเงินกระดาษทองจึงมีแนวโน้มลดลงในปัจจุบัน

วันเที่ยวตรุษจีนไม่คึกคักเหมือนก่อน ทั้งพิษเศรษฐกิจ โรคระบาด และญาติพี่น้องที่รวมตัวกันน้อยลง

เทศกาลตรุษจีนในปีนี้มีโอกาสที่นักท่องเที่ยวจะน้อยลงกว่าปีที่ผ่านมา เนื่องจากโรคระบาดที่สถานการณ์ยังไม่คลี่คลาย รวมถึงผู้คนยังระมัดระวังเรื่องค่าใช้จ่ายกันมากขึ้น ด้วยภาวะเศรษฐกิจที่กำลังชะลอตัวทั่วทั้งโลก

พฤติกรรมการเดินทางท่องเที่ยวของชาวไทยเชื้อสายจีนยังเปลี่ยนจากการพักค้างแรม ไปเป็นการเดินทางในระยะใกล้ ด้วยความที่ตรุษจีนไม่ใช่วันหยุดราชการ ลูกหลานบางคนติดธุระหรือไม่สามารถลางานได้  ทำให้ในปัจจุบันการรวมตัวกันของญาติพี่น้องน้อยลงกว่าเมื่อก่อน การท่องเที่ยวจึงเน้นไปที่การทำบุญหรือไปเช้าเย็นกลับแบบตามสะดวกเท่านั้น

ตรุษจีน 4.0 ใช้เทคโนโลยีแจกอั่งเปาได้ไม่ต้องพึ่งซองแดง

ไฮไลท์ของเทศกาลตรุษจีนอย่างซองอั่งเปา ก็ได้รับผลจากการเข้ามาของเทคโนโลยีเช่นกัน แต่เดิมคนเถ้าคนแก่หรือผู้ใหญ่จะมอบซองแดงที่มีธนบัตรให้กับลูกหลานในวันตรุษจีน แต่ล่าสุด มีการสำรวจพบว่าวิธีการมอบอั่งเปาในประเทศจีนนั้นเปลี่ยนไป ชาวจีนกำลังนิยมการมอบอั่งเปาออนไลน์ ผ่านแอพพลิเคชันชื่อ ‘วีแชท’ ถือเป็นเทรนด์ใหม่ที่ฉีกขนบธรรมเนียมสำคัญของเทศกาลตรุษจีนไปมากเลยทีเดียวค่ะ

แม้ขนบธรรมเนียมดั้งเดิมของเทศกาลตรุษจีนจะถูกปรับเปลี่ยนไปจากขนบธรรมเนียมเดิม แต่จากที่กล่าวมาทั้งหมด จะเห็นได้ว่าการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นเป็นการเปลี่ยนเพื่อให้เข้ากับยุคสมัยเท่านั้น คนรุ่นใหม่ยังคงมีความตั้งใจที่จะรักษาประเพณีตรุษจีนเอาไว้ ยังคงยึดธรรมเนียมการไหว้เจ้าและการเคารพบรรพบุรุษกันอยู่ และอีกหลายๆ ครอบครัวที่แม้จะเป็นคนรุ่นใหม่แต่ก็ยังคงเคร่งครัดในธรรมเนียมแบบเก่า จึงมั่นใจได้เลยว่าประเพณีนี้จะไม่หายไปตามกาลเวลา เพียงแต่มีความยืดหยุ่นขึ้นเท่านั้น

วันตรุษจีนใกล้เข้ามาแล้ว ตรุษจีนปีนี้อย่าลืมเข้ามาช้อปกับออฟฟิศเมท ไม่ว่าจะเป็นอุปกรณ์ทำความสะอาด ให้คุณปัดกวาดบ้านเพื่อต้อนรับโชคดีในวันปีใหม่จีน เรายังมีโต๊ะไหว้เจ้า รวมถึงสินค้าอื่นๆ อีกมากมายกับโปรโมชันต้อนรับวันตรุษจีน อย่ารอช้า มาช้อปกันเลยที่ www.ofm.co.th